Vakinformatie voor de totale bakkersbranche

Kleinste chocoladewinkeltje heeft symbolische betekenis

Thursday July 03, 2025

Solidaridad opent op vandaag het kleinste chocoladewinkeltje van Nederland, genaamd Bitter Weinig, in de Diezerstraat in Zwolle. “Het winkeltje is zo klein, omdat maar een klein percentage (7%) van de chocolade in de supermarkt eerlijk is. Dat heeft grote gevolgen: 90% van de cacaoboeren in Ghana leeft in armoede. Het winkeltje staat midden op straat en het winkelend publiek kan er chocolade proeven waar cacaoboeren wél een leefbaar inkomen voor hebben ontvangen”, aldus Solidaridad.

Heske Verburg, directeur van Solidaridad over Bitter Weinig: “Met dit winkeltje creëren we bewustwording over het lage percentage eerlijke chocoladeproducten en zetten we druk op supermarkten om dit te veranderen. Want elke boer heeft recht op een leefbaar inkomen, en elke consument moet kunnen kiezen voor eerlijke chocolade.”

De consument heeft bitter weinig keuze
Waar koop je eerlijke chocolade? “Bijna nergens, want 93% van de chocolade in de supermarkt is oneerlijk”, stelt Solidaridad. De netwerkorganisatie onderzocht 2488 chocoladeproducten van zeven verschillende supermarkten en de resultaten zijn teleurstellend: slechts 191 producten leveren een serieuze bijdrage aan een leefbaar inkomen voor cacaoboeren. De positieve uitzonderingen zijn repen die zijn gemaakt met cacao die is gekocht met de methode van Tony’s Open Chain. Dat is momenteel de beste manier voor supermarkten om een leefbaar inkomen voor boeren te organiseren. Maar wil je toetjes, koekjes of croissants met eerlijke chocolade, dan zoek je vergeefs, want die zijn in geen enkele supermarkt te koop.

Albert Heijn werkt aan eerlijke chocolade in huismerkproducten
Gelukkig werkt Albert Heijn aan verandering. Vorig jaar maakte de marktleider bekend dat ze uiterlijk in 2027 hun ruim 600 huismerkproducten met eerlijke chocolade gaan maken. Uit onderzoek van Oxfam Novib bleek al dat Albert Heijn het in 2024 beter doet dan Jumbo, PLUS, Lidl en ALDI. Solidaridad vraagt samen met meer dan 100 maatschappelijke en boerenorganisaties om structurele verandering van de waardeverdeling in de cacao- en chocoladeindustrie: garandeer een leefbaar inkomen, deel de risico’s en leg verantwoording af. Deze vraag wordt gesteund door meer dan 19.000 Nederlandse consumenten die de petitie voor eerlijke chocolade in de supermarkt al ondertekenden.

Meeste Nederlandse supermarkten schieten tekort
Albert Heijn, Jumbo en inkoopcoöperatie Superunie (met onder andere PLUS, SPAR en Dirk) hebben zich in 2020 aangesloten bij het Dutch Initiative on Sustainable Cacao (DISCO). Hun belangrijkste doel is om uiterlijk in 2030 een leefbaar inkomen te bieden aan cacaoboeren. Maar deze cruciale doelstelling is volledig uit zicht. Uit het DISCO jaarverslag 2023 bleek dat slechts 11% van de huishoudens van cacaoboeren die voor de Nederlandse markt produceren, een leefbaar inkomen kunnen verdienen. Meer dan 450.000 boerengezinnen produceren de cacao die Nederland importeert en verdienen nog steeds te weinig om in hun basisbehoeften te voorzien.

De nieuwe Europese Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD) verplicht bedrijven om de negatieve impact op mens en milieu in hun productieketens aan te pakken. Dit betekent dat supermarkten nu hun bedrijfsstrategieën en inkooppraktijken moeten aanpassen om een leefbaar inkomen te garanderen voor alle chocolademerken die ze verkopen, niet alleen voor hun eigen huismerken. Er ligt dus ook nog een flinke opgave voor chocoladefabrikanten, waar supermarkten met hun inkoopbeleid grote invloed op kunnen uitoefenen.

De wereldcacaomarkt staat op zijn kop
De productie van cacao in Ivoorkust en Ghana staat zwaar onder druk, onder andere door misoogsten door extreme weersomstandigheden (klimaatverandering en El Niño) en verwoestende gewasziekten. De cacaosector bevindt zich daarom al 18 maanden in een niet eerder vertoonde situatie van laag aanbod en hoge prijzen. Grofweg zijn de wereldmarktprijzen nu 3 à 4 keer hoger dan voor 2023 toen de prijs meestal schommelde tussen de 2.000 en 3.000 dollar per ton cacaobonen. In april 2024 en begin 2025 schoot de cacaoprijs zelfs over de 12.000 dollar per ton cacaobonen. Die hogere cacaoprijzen worden nu in de winkel doorberekend aan consumenten, maar cacaoboeren in Ghana en Ivoorkust zien daar weinig tot niets van terug.

Over Solidaridad
Solidaridad is een maatschappelijke organisatie die zich inzet voor een wereld waarin alles wordt gemaakt en gekocht in solidariteit met mens, milieu en toekomstige generaties. Solidaridad is actief in meer dan veertig landen op vijf continenten. Heske Verburg is sinds 2017 directeur van de Europese tak, met een kantoor in Utrecht en Freiburg (Duitsland). Solidaridad is in Nederland onder andere bekend als initiatiefnemer van Max-Havelaarkoffie, Oké-bananen en Kuyichi-jeans. Meer informatie: http://www.solidaridad.nl en http://www.solidaridadnetwork.org.